Hoe ziet preimot eruit?
De preimot, Acrolepiopsis assectella, is een kleine nachtvlinder van 1.5 cm, bruin van kleur met gevlekte vleugels. Typerend voor de preimot is het wit driehokje op de vleugels als de preimot stil zit.
Overdag schuilen de motjes in het gewas dichtbij de grond. De volwassen motjes leven gemiddeld 8 tot 10 dagen.
De preimot komt in de grootste delen van Europa voor. Ze kent in de Noordelijke regio’s twee tot drie generaties. In de Zuiderse warmere streken 4 tot 5 elkaar overlappende generaties.
Levenscyclus van de preimot
De preimot overwintert als pop of als volwassen motje. De eerste nacht na het uitkomen uit de pop verspreidt het vrouwtje haar sexferomoon om mannetjes aan te trekken. Ook de mannetjes laten hun sexferomoon vrij. De paring gebeurt nog dezelfde nacht. Vrouwtjes paren normaal gezien maar 1 keer terwijl de mannetjes 2 tot 3 keer paren maar slechts 1 keer per nacht.
De bevruchte vrouwtjes leggen de daaropvolgende nacht eitjes af op de toppen van de preibladeren.
De eitjes van de preimot zijn 0.5 mm lang, ovaalvormig en vuilwit van kleur. Ze worden verspreid op de bladeren afgezet, zowel aan de onderzijde als aan de bovenzijde van het blad. Een vrouwtje leeft gemiddeld een week en legt deze periode tussen de 100 en 120 eitjes af.
De eitjes komen na 3 tot 10 dagen uit. Uit de eitjes komen millimeter kleine, geelachtige rupjes die vreten aan de bladeren. De rupsen doorlopen 5 larvestadia, rupsen worden geelgroen van kleur met een bruine kop. De ontwikkeling van de larven duurt ongeveer 2 weken (is temperatuursgebonden).
De volgroeide rupsen verpoppen in een netvormige cocon in de grond gedurende 1 week.
De vlucht van de eerste generatie preimotten loopt vanaf half april tot begin juni. De tweede generatie preimotten vliegen tussen half juni en eind augustus. De derde generatie begint begin september. De motten van de derde generatie leggen geen eitjes meer maar overwinteren.
Wat doet preimot?
De rupsen van de preimot vreten zich gangen naar beneden tot in het hart van de preiplant. De rupsen raspen het bladmoes weg waardoor er een soort zagemeel achterblijft. Van de bladmoes die wordt weggevreten blijft vaak nog maar een dun vliesje over. Dit dun vliesje valt na verloop van tijd uit de het blad waardoor er gaten in de bladeren ontstaan.
Ook gescheurde bladeren en witte strepen kunnen op preimot wijzen.
Bij ernstige schade tot in het hart van de preiplant, kan de plant gaan rotten.
Op ui en knoflook leeft de rups in de holle bladeren en soms boort ze zichzelf tot in de bol.
welke planten worden aangetast door de preimot?
Alle Allium-soorten kunnen door preimot worden getroffen. Ui, prei, sjalotten en knoflook zijn de belangrijkste waardplanten.
Wat doe je tegen preimot en hoe bestrijd je preimot?
Uiteraard kiezen we voor een biologische bestrijding van de preimot! Wat kan je doen?
- Oplettenheid
- Feromoonval tegen preimot
- Prei vochtig houden
- Felti-care
- Preventief
Als je heel oplettend bent, kan je de vuilwitte eitjes opmerken op de bovenste bladeren. De eerste aantasting vindt meestal plaats in de randrijen. Daar inspecteer je best goed en regelmatig vanaf april. Als je de eitjes opmerkt, kan je het aangetaste deel van de preibladeren wegknippen en meegeven met de GFTbak.
Je kan een feromoonval tegen preimot ophangen. In de deltaval bevestig je een feromooncapsule die een identieke geur verspreid als het preimotwijfje. Hierdoor worden de mannetjes in de val gelokt. Door deze val tijdig op te hangen, kan je de mannetjes uit je omgeving wegvangen. De feromoonval wordt opgehangen gedurende de twee vluchtperiodes van de preim:t
Van half april tot begin juni: eerste vluchtperiode. Bij warm weer vanaf begin april ophangen want dan kan de vlucht vroeger starten.
Van half juni tot half – eind augustus: tweede en meest schadelijke vluchtperiode.
Vanaf begin september: derde vluchtperiode.
De larven uit de tweede generatie motten richten de meeste schade aan. Ingeval je vroege prei kweekt, heb je minder last van de preimot dan bij de herfst- en winterprei tenzij het in april zomertemperaturen zou geven.
De prei goed vochtig houden tijdens de groei, helpt om de schade van de preimotlarven te beperken. Na het bevochtigen lavameel over de prei stuiven. Deze maatregels zorgen ervoor dat de prei goed kan doorgroeien en een sterk, hard blad krijgt waardoor de plant de schade van de preimot beter kan doorstaan.
Als de rupsen nog niet in de preischacht zitten, kan je de preibladeren bespuiten met Felti-care; dit zijn aaltjes die je op de rupsen spuit waardoor de rupsen bacterieel worden vergiftigd. Als de rupsen al in de schacht zitten, is het zinloos om nog te spuiten. Dit geldt voor elk rupsenmiddel omdat het contactmiddelen zijn. Eénmaal in de schacht, zijn de rupsen veilig voor elk bestrijdingsmiddelen.
Heb je elk jaar last van de preimot, kan je de prei kweken onder klimaatdoek of fijnmazig insectengaas. Ingeval je ook last hebt van de preimineervlieg of preivlieg, kies je best voor het fijnmazig insectengaas; klimaatdoek houdt deze kleine insecten niet tegen. De preimot is een nachtvlinder, dus overdag kan je zonder problemen wieden en de klimaatdoek verwijderen.
Heb ik preimot of preiroest?
Preiroest is een schimmel die vaak tegen het einde van het seizoen op prei voorkomt. De preibladeren vertonen dan roestbruine puntjes, vandaar de naam preiroest.