De Indische meelmot, in Nederland vooral bekend als de vruchtmot, kan enorm veel schade aanrichten in je keukenkasten. Vandaar dat ze ook wel de voorraadmot wordt genoemd. Ze komt over heel de wereld voor en is voornamelijk ’s nachts actief.
Behalve de Indische meelmot, zijn er ook andere meelmotten actief in je keukenkasten. De tweede meest voorkomende meelmot is de grauwe meelmot. Beiden hebben veel gemeenschappelijke kenmerken. Wil je alles lezen over de grauwe meelmot?
Hoe ziet de meelmot eruit?
De Indische meelmot (Plodia interpunctella) is tussen 1 en 2 cm lang. De voorvleugels zijn wit tot geelachtig met achteraan een bronzige, roodbruine kleur. In de vlucht zijn de vleugels beige van kleur met op het uiteinde een rood bruin randje en hebben ze een spanwijdte van 1.5 tot 2 cm.
De larven zijn gebroken wit en hebben een donkere kop. De kleur kan variëren naargelang de kleur van het voedsel dat ze opnemen. Ze worden tot 1.5 cm lang. De rupsen produceren zijde en maken een zijden web.
Cyclus van de Indische meelmot
De vruchtmot kent 4 ontwikkelingsstadia: ei ,larve, pop en volwassen mot. Het bevruchte wijfje legt tussen 300 en 500 eitjes op allerlei voedingsmiddelen. Als de temperatuur 25°C of meer bedraagt, komen de eitjes al na 5 dagen uit. Bij lage temperaturen duurt het ongeveer 2 weken.
De ontwikkeling van de larven is afhankelijk van het voedselaanbod maar vooral ook van de temperatuur. Algemeen kan men stellen dat de larven zich ontwikkelen tussen de 35 en 300 dagen. Hoe hoger de temperatuur, hoe sneller het proces doorlopen wordt. Is de temperatuur lager dan 13°C staat hun ontwikkeling zo goed als stil.
Volgroeide larven verlaten de producten waarin ze zich ontwikkeld hebben om te verpoppen in kieren van kasten of houtconstructies van opslagruimtes. Ze kunnen letterlijk tegen wanden op klimmen. Hierbij maken ze dan spinsels en webben.
De verpopping gebeurt in een witte cocon en duurt 1.5 tot 2 weken, soms tot 6 weken. Als het te koud is, overwinteren de larven in de cocons en verpoppen ze pas in de lente.
Als de motten zijn uitgekomen, paren ze enkele dagen later. De mannetjes sterven na de paring. Onder optimale omstandigheden van temperatuur en voedingsaanbod kunnen de vrouwtjes tot 500 eitjes afleggen. Vrouwtjes leven gemiddeld een tweetal weken.
Indische meelmot schadelijk
Indische meelmotten komen zeer frequent voor, als volwassen insecten zijn ze niet schadelijk. De larven veroorzaken schade in etenswaren met name in bedrijven waar voedsel geproduceerd wordt, in opslagplaatsen waar voedsel bewaard wordt of in keukenvoorraden bij jou thuis. Je kan ze ook vinden in bloemschikartikels of decoraties waar gedroogde vruchten in zijn verwerkt.
De grootste schade is dus de schade die aangebracht wordt aan de voedingsmiddelen of producten waarin ze huizen. Als producten verontreinigd zijn door uitwerpselen van de larven, vervellingshuidjes, dode motten en spinsel, moeten ze sowieso worden weggegooid.
De meelmotten vliegen enkel ’s nachts. Daarom worden ze meestal niet of veel te laat opgemerkt.
Welke voedingsmiddelen worden er aangetast door de Indische meelmot?
Cacaobonen, koffie, tabak, granen, noten, cornflakes, thee, chocolade, gedroogde groenten (peulvruchten) en vruchten, rijst, amandelen, palmpitten en allerlei oliehoudende zaden. Ze kunnen zich door de verpakking van producten eten om aan de voedingsmiddelen te komen.
Ook in honde- en kattebrokken, vogelzaad en diervoeders kunnen eitjes worden afgelegd.
Indische meelmot in huis
Hoe krijg ik Indische meelmot in mijn keukenkasten? Er zijn twee opties:
- Een meelmot kan altijd komen binnen vliegen en bij jou een voedselbron vinden om eitjes af te leggen. In eerste instantie merk je dit niet omdat ze ’s avonds en ’s nachts vliegen. Van de ene besmetting komen dan andere besmettingen voort.
- Je kan voedingswaren kopen die besmet zijn met eitjes of larven. Zonder dat je er een idee van hebt, breng je de besmetting binnen in je huis.
Hoe meelmot herkennen?
- Zowel de Indische als grauwe meelmot zijn nachtvlinders die vaak op het licht afkomen. Zo kan je ze gemakkelijk herkennen. Als je motten ziet vliegen rond je keukenlamp, moet je gealarmeerd zijn.
- Dan kijk je best in je voorraadkast. Je zal de witte larven gemakkelijk herkennen op of in de verpakkingen van voedingsmiddelen. Ze vreten door plastic of papieren verpakkingen heen.
- Heb je fijn spinrag in je keukenkasten, dan mag je er zeker van zijn dat het om larven van meelmot gaat.
Hoe Indische meelmot bestrijden?
Wat preventief doen tegen vruchtmot?
Je bent particulier
- Houd ’s avonds de deuren en ramen dicht of zet enkel die ramen en deuren open met horren om te vermijden dat de meelmot binnen vliegt.
- Bewaar voedingsmiddelen in goed afsluitbare bussen.
- Wees hygiënisch en reinig regelmatig je kasten. Kijk ook goed in naden en kieren.
- Laat geen gemorste levensmiddelen in de kasten liggen.
- Leg geen grote voorraden aan. Producten die te lang blijven liggen, hebben meer kans om vruchtmot te krijgen.
- Gebruik een feromoonval als je al eens last hebt gehad van Indische meelmot. Larven en poppen kunnen maanden overleven zonder voedsel dus blijf attent voor nieuwe aantastingen.
- Gebruik essentiële oliën van lavendel om de motten weg te houden.
Je bent professioneel
- Hang feromoonvallen preventief op om snel de Indische meelmot op te sporen en weg te vangen.
- Controleer de ruimtes regelmatig, zeker verwarmde ruimtes.
- Houd de temperatuur in opslagruimtes lager dan 13°C, de ontwikkeling staat dan stil.
- Controleer nieuwe voorraden die binnen komen, onmiddellijk op de aanwezigheid van vruchtmot.
- Aangetaste voorraden direct verwerken of vernietigen.
- Reinig frequent en grondig productie- en opslagruimtes, zeker ook afgesloten machines.
- Reinig grondig als een opslagplaats leeg komt. Vruchtmot kan achterblijven in naden en kieren, machines en op wanden van de ruimtes.
Larven bestrijden van Indische meelmot
De enigste optie om de larven van meelmotten te bestrijden, is de aangetaste voedingsmiddelen direct op te ruimen. Doe het in de GFT-bak als ze deze snel komen ophalen of breng het naar het containerpark. Als je de voedingsmiddelen nog wilt gebruiken, moet je ze ofwel koelen tot -12 °C gedurende 5 dagen (diepvries dus) ofwel verhitten tot op 60°C gedurende min. 30 minuten om de eitjes en larven af te doden.
Stofzuig alle kasten, ook in de kieren. En was vervolgens de kasten uit met water en azijn. De mot kan niet tegen azijn.
Zet vervolgens een feromoonval om te weten of je de plaag onder controle houdt. De larven en poppen kunnen maanden zonder voedsel dus je weet pas na een half jaar of je van de plaag verlost bent.
Plaag van Indische meelmot
Heb je een kleine en plaatselijke aantasting van Indische meelmot, dan volstaan meestal bovenstaande maatregelen. Tenminste als je snel ingrijpt en nauwkeurig te werk gaat. Indien je werkelijk overlast hebt van vruchtmot, zijn de preventieve maatregelen onvoldoende. Dan moet je ingrijpen met bestrijdingsmiddelen. Het beste is om dan om een deskundige ongediertebestrijder te bellen.
Indische meelmot val
Een feromoonval Indische meelmot bestaat uit een val met een feromoon. Het feromoon geeft de sexgeur af die de vrouwelijke motten uitscheiden om de mannetjes te lokken. Met een feromoonval lok je de mannetjes dus in de val. De lofstof is soortspecifiek en vangt dus enkel die bepaalde mannelijke motten weg.
De mannetjes hebben als enigste functie om de uitkomende wijfjes te bevruchten. Hoe meer mannetjes je op tijd kan wegvangen, hoe minder bevruchting kan plaats vinden. Behalve dat je met een feromoonval de aanwezigheid van meelmot zeer snel kan detecteren, kan je dus ook de ontwikkeling afremmen.
Biogroei biedt je verschillende mogelijkheden aan:
- Voor kasten: kleine levensmiddelen vallen die je gemakkelijk kwijt kan in je keukenkasten. Deze voedselmottenval vangt Indische meelmot en geen andere meelmot soorten.
- Voor opslagruimten: een plastic mottenval zonder feromonen. De feromonen - afhankelijk van welke mot je last hebt - kan je afzonderlijk bij bestellen.
- De feromonen voor de Indische meelmot en grauwe meelmot hebben we altijd in voorraad. Wens je feromonen voor de cacaomot, gelieve ons dan de contacteren. Deze kunnen per 50 stuks besteld worden.
Indische meelmot versus andere schadelijke motten
De meest bekende schadelijke motten zijn vruchtmot, meelmot (grauwe meelmot), cacoamot, tropische cacaomot, bruine huismot, kleermot en pelsmot. Hoe kan je deze motten van elkaar onderscheiden?
- Vruchtmot of Indische meelmot: komt vooral voor in kasten en opslagruimten, tast vele levensmiddelen aan.
- Meelmot of grauwe meelmot: is kleiner dan de vruchtmot en cacaomot, max. 1 cm groot. Ze tasten gelijkaardige producten aan dan de Indische meelmot.
- Cacaomot en tropische cocaomot: leggen eitjes op cacao en chocolade producten maar ook op granen, noten en gedroogde vruchten. De tropische cacaomot noemt men tegenwoordig amandelmot.
- Bruine huismot: ze leeft op vochtige plaatsen en heeft meer dan 80% luchtvochtigheid nodig om te kunnen ontwikkelen. Je kan ze vinden in linnen, wol, bont maar ook in graan en zaden.
- Kleermot: kleinste mot die we kennen, maar 7mm groot. Ze leven in droge omgevingen. Eitjes worden afgelegd in wollen stoffen, natuurlijke textiel, tapijten, stoffen meubels… Wil je je kleding preventief beschermen tegen de kledingmot, gebruik onze mottenval voor kleding.
- Pelsmot: Even groot als de kleermot maar leeft in vochtige omgevingen. Ze leven vooral in vogelnesten.