Vermijd voedselverspilling in je moestuin

Het is juli en de oogst is volop bezig. De meeste moestuiniers kennen het fenomeen: je hebt een groentetuin en meteen veel te veel groenten. Op zich geen probleem want er is altijd wel een buur, een vriend of een familielid die ook die lekkere groenten weet te appreciëren. De meeste mensen zijn in april-mei met de moestuin bezig en planten dan alles tegelijk. Maar wist je dat je een heel seizoen kan zaaien en planten waardoor je niet alleen meer kan oogsten op dezelfde oppervlakte maar vooral ook te veel oogst op dezelfde moment kan vermijden. Hierbij mijn tip&tricks!

Tips & tricks om voedselverspilling in je moestuin te voorkomen

• Zaai enkel wat je lekker vindt en niet meer als je nodig hebt is uiteraard de basisregel. We zaaien al snel te veel omdat we verwachten dat de zaadjes niet allemaal uitkomen of de jonge plantjes gegeten worden door de vogels (denk aan erwtjes, peultjes en boontjes) of door slakken. Hiervoor kunnen we echter de nodige beschermmaatregelen nemen waardoor te veel zaaien niet meer hoeft. Dek je erwtjes en peultjes af met klimaatdoek https://www.biogroei.be/klimaatdoek-per-lopende-meter als ze uitkomen en gebruik antislakkenringen rond je jonge plantjes om te vermijden dat ze worden opgegeten.
• Zaai groenten vanaf het begin zo dun mogelijk om uitdunnen te vermijden. Moet je toch uitdunnen, gebruik dan het groenteloof in de keuken. Groenteloof van wortelen, meirapen, wortelpeterselie, radijsjes …kunnen verwerkt worden in slaatjes, soep of wok gerechten.
• Je kan de groenteplanten voorlopig ook dicht op elkaar laten staan en systematisch uitdunnen naargelang je de groenten nodig hebt in de keuken. Ze groeien dan wel minder fors uit.

• Sommige groenten zaai je beter in verschillende zaaibeurten verspreid over het seizoen:
1. Kropsla zaai ik elke maand in kleine hoeveelheden. In plaats van zelf te zaaien, kan je ook maandelijks nieuwe kropslaplantjes kopen en planten.
2. Courgettes zaai en plant ik ook in twee keer. De eerste maal plant ik half mei en de tweede keer begin juli. De in mei geplante courgetteplant krijgt vaak in juli meeldauw. Door de oude planten te vervangen door jonge planten vermijd je dit probleem en blijf je het heel seizoen heerlijk jonge courgetten oogsten.
3. Princessebonen zaai ik in drie keren, zo heb ik het hele seizoen verse stamboontjes. Eerste zaaibeurt begin mei buiten, tweede zaaibeurt als de eerste bonenplanten die buiten staan 20 cm hoog zijn en een derde zaaibeurt tussen begin en half juli (ten laatste 20 juli).
4. Prei wordt naargelang de rassen op verschillende momenten geplant. Zomerprei plant je april-mei, herfstprei in juni en winterprei in juli. Ikzelf plant enkel zomer- en herfstprei omdat die het minst worden aangetast door de preimineervlieg.
5. Broccoli, bloemkool en koolrabi plant ik half maart-begin april en dan in juli nog een keer op leeggekomen percelen. Door deze over twee periodes te spreiden geniet je van een lange oogstperiode. Koolrabi kan zelfs tot half augustus worden geplant.
6. Kolen zoals spruiten, boerenkool, savooi-, witte kool en rode kool heb je in vroege -, herfst- en winterrassen. Ik plant enkel herfstrassen zodat ik in de vroege winter kolen kan oogsten. In de zomer zijn er immers zoveel andere lekkere groenten dat ik het zonde vind om zomerkolen te planten.

• Sommige groenten hergroeien twee tot driemaal per seizoen. Je hoeft hier dus niet veel van te zaaien want je kan herhaaldelijk van dezelfde planten oogsten. Denk aan snijselder, spinazie, snijsla, rucola, snijbiet, warmoes... Meer weten over groenten die hergroeien?
• Bij een warme zomer kan je te veel oogst hebben van paprika’s of tomaten. Deze kan je gemakkelijk invriezen of je maakt een overheerlijke tomatenpassata.
• Je kan van tomaten ook heerlijke tomatenchutney maken wat in de winter smaakt bij wildgerechten.
• Knol- en wortelgewassen kunnen gewoon tot in de winter in de grond blijven staan. Denk aan knolselder, pastinaak, wortelpeterselie, meirapen en gele rapen en natuurlijk de echte wortels. In de winter bescherm je ze met wat mulch en stro en eventueel met klimaatdoek en je hebt heel de winter verse groenten uit je tuin.
• Aardappelen en pompoensoorten kunnen na de oogst goed bewaard worden op een koele, droge plek. Bij ideale bewaaromstandigheden zelfs tot het volgend voorjaar. Belangrijk hierbij: oogst de pompoenen voor bewaring op het moment dat het steeltje helemaal droog is en als het aardappelloof afsterft of is afgestorven. Oogst zeker op droge dagen.
• Vele eenjarige kruiden groeien uit tot forse planten waardoor je maar één plant per soort nodig hebt. Hierbij denk ik in eerste instantie aan platte peterselie, munt (is eigenlijk doorlevend maar de wortelstokken verspreiden zich overal daarom behandel ik hem als eenjarige) en eenjarige bonenkruid. Ook basilicum soorten groeien uit tot forse planten als ze in een kas staan of op een warm terras. Maar wil je pesto maken, kan je toch wel enkele planten gebruiken.

Ook interessant om te lezen:

• Hoe kan je oogsten en bewaren?
• Voordelen van biologisch tuinieren
• De kruidentuingids!
• Een mini moestuintje