Buxusmot herkennen
Buxusmot
De buxusmot is een witte mot met een bruine rand en een spanwijdte van 3.5 tot 4 cm. De mannetjes en de vrouwtjes zien er uiterlijk hetzelfde uit, er is enkel een klein verschil zichtbaar aan het achterlijf van de mot.
De larven van de buxusmot zijn de grootste boosdoeners in een buxushaag. De volgroeide rupsen zijn felgroen van kleur met een zwarte kop en een patroon van zwarte stippen en zwarte en lichte lengtestrepen. Een volgroeide rups is ongeveer 4 cm groot. De pas uit het ei gekomen rupsjes zijn vuilgeel van kleur.
Schadebeeld buxusmot en buxusrups
Buxus belaagd door buxusmot
De jonge rupsen schrapen aan de onderzijde van de bladeren het bladmoes weg. Oudere rupsen eten happen uit de bladeren, spinnen bladeren bij elkaar en zorgen uiteindelijk voor kale takjes. Bij een grote populatie rupsen wordt de buxus volledig kaal gevreten. De buxus kan meermaals terug blad vormen maar na herhaaldelijke kaalvraat sterft hij uiteindelijk af.
Altijd al eens willen zien wat er met je buxushaag gebeurt door de buxusrups. Bekijk hier onder de timelaps van 1 dag. Elke minuut werd er een fotootje getrokken.
Levenscyclus buxusmot
Larven van de buxusmot of de buxusrups
De buxusmot heeft theoretisch gezien 2 generaties per jaar. In oktober spinnen jonge rupsen zich in een cocon en overwinteren tussen de blaadjes van de buxusplant. Ze komen terug te voorschijn vanaf eind april-begin mei. Ze vreten aan de buxus tot ze verpoppen.
Van juni tot juli is de eerste generatie vlinders aanwezig. De vrouwelijke vlinders leggen dan eieren af, hieruit ontstaat de eerste generatie rupsen. De eitje worden op de onder- en bovenzijde van de blaadjes afgelegd. De eerste generatie rupsen verschijnt vanaf eind juli en piekt in augustus.
De tweede generatie vlinders vliegt van eind augustus tot in september-oktober. De tweede generatie rupsen verschijnt dan in september. Deze rupsen spinnen zich in oktober terug in om te overwinteren.
Er dient opgemerkt dat het juiste tijdstip van verschijnen samenhangt met de temperaturen van het moment. Bij een warm voorjaar kunnen de vlinders vroeger verschijnen of bij een warm najaar kunnen de rupsen nog langer vreten vooraleer ze in overwinteringsrust gaan. Merk op dat de rupsenvraat begint vanaf april-mei en stopt in oktober met kleine tussen pauzes waarbij er even geen rupsen zijn. Dit laatste is echter beperkt want we merken uit de praktijk dat de generaties elkaar overlappen waardoor bijna altijd rupsen en motten aanwezig zijn.
Buxusmot bestrijden
Helemaal verdwijnen zal de buxusmot niet meer, maar volledig kaalgevreten struiken behoren tot het verleden. Mits een correcte en efficiënte aanpak kan de plaag immers goed onder controle blijven. Buxusmot bestrijden doe je door verschillende manieren van bestrijden te combineren. Geen enkele oplossing zal voor een totale bestrijding zorgen, echter kun je wel je buxushaag behouden door er voldoende aandacht aan te besteden en er tijd voor vrij te maken.
We geven hieronder een opsomming van te ondernemen stappen in de bestrijding van de buxusmot.
Met een feromoonval kun je zeer veel buxusmotten wegvangen.
- Feromoonvallen
- Vang je weinig buxusmotten? Dan is er geen vlucht bezig en zijn de rupsen aanwezig in je haag. Een biologische bespuiting of handmatig verwijderen is op dit moment aan te raden.
- Vang je veel buxusmotten? Dan is er een vlucht bezig. Op dat moment zijn er voornamelijk poppen en volwassen buxusmotten aanwezig. Bestrijden van rupsen heeft dan geen enkele zin. Laat de feromoonval zijn werk doen en vang zoveel mogelijk motten weg.
- Biologische bespuiting
- Manueel rupsen verwijderen
- Snoei op het juiste moment
- Natuurlijke vijanden
- Herstelt de buxus zich na een zware aantasting?
- Buxusrups gevaarlijk voor de mens?
- Waar is de buxusrups in de winter?
- Wat doe je tegen de buxusrups
- Hoe de buxusmot preventief bestrijden?
Vang de mannelijke motten weg door middel van een feromoonval buxusmot. Hoe meer mannelijke motten je weg vangt, hoe minder vrouwtjes bevrucht kunnen worden. Minder bevruchte vrouwtjes zorgen voor minder ei-afleg en minder schade.
Hier bovenop is het een ideaal instrument om de populatiedruk en de cyclus van de buxusmot op te volgen.
Koop geen deltavallen voor de buxusmot. Deltavallen zijn driehoekige vallen met een lijmplaat. Dit werkt uitstekend voor andere plagen zoals fruitmot of pruimenmot, maar niet voor de buxusmot. Sommige fabrikanten testen hun producten niet of blijven dit ongeacht toch nog aanbieden.
Wanneer de larven klein zijn, enkele weken na de ei-afleg, is een goede periode voor een biologische bespuiting. Op die momenten zijn de larven van de buxusmot gevoelig voor enkele producten. Je kunt gebruik maken van aaltjes tegen de buxusrups, of van een bacteriepreparaat, Bacillus thuringiensis. Het is belangrijk dat je bij deze bespuitingen de larven van de buxusmot raakt en meermaals herhaalt.
Vang buxusrupsen handmatig weg
Als je niet teveel planten hebt, kan je de rupsen manueel zo veel mogelijk wegvangen of de aangetaste delen weg knippen. Het snoeiafval moet dan zo snel mogelijk afgevoerd worden. Het is een grote opgave en zeker niet vol te houden zonder plaatsing van feromoonvallen. Ga elk stukje buxushaag af, draai de bladeren allemaal om en verzamel ze in een emmer met wat detergent aan de zijkant zodat ze niet naar boven kunnen klauteren.
Breng je snoeiafval van je buxus afgesloten of afgedekt naar het recyclagepark, om verdere verspreiding te voorkomen. Bij het binnen brengen moet je er op letten dat het bij de fractie tuinafval komt dat zeker gecomposteerd wordt. Meestal hebben containerparken meerdere fracties. Snoeihout of boomwortels worden in sommige gevallen verhakseld en als mulchmateriaal gebruikt. Dit moet ten allen tijden worden vermeden met buxusmateriaal.
Tip: Leg een zeil onder je buxushaag en ga er met een grove borstel door.
De motten leggen massaal eitjes op de jonge scheuten van de buxushaag. Als je op het juiste moment je haag snoeit ga je heel veel eieren en kleine larven tegelijk verwijderen. Volg onze nieuwsbrief om een update te krijgen wanneer je best je buxushaag snoeit.
TIP: Leg een zeil onder je haag tijdens het snoeien. Zo kun je de rupsen en eieren in één keer mee nemen.
Ook de buxusmot begint natuurlijke vijanden te krijgen zoals kippen, loopeenden en vogels. Kippen zijn verlekkerd op de rupsen van buxusmot. Indien je kippen hebt, is het zeker een aanrader om deze los te laten lopen in de tuin bij de buxushagen. Ook mussen en mezen houden van de rupsen.
Tip: Lusten je kippen de rupsen niet? Leer het de kippen dan aan door wat rupsen bij het eten te gooien. Herhaal dit enkele keren en ze eten op de kortste tijd heel je haag leeg.
Alternatief planten
De buxusmot is minder massaal aanwezig als voorheen, maar zal waarschijnlijk nooit helemaal verdwijnen. Je kan eventueel overwegen om de buxushaag te vervangen door gemengde hagen die meer biodiversiteit met zich meebrengen zoals liguster, meidoorn, sporkenhout of veldesdoorn. Of u kiest voor bloemrijke aanplantingen zoals Verbena, lavendel of marjolein. Vlinders, hommels, wilde en honingbijen zullen je dankbaar zijn.
Herplant geen waardplanten van de buxusmot! De vraag die iedereen zich stelt is: gaat de buxusmot zich voeden met andere waardplanten als er geen buxus meer in de buurt is? Dit jaar werd een proef opgezet waar plantensoorten werden getest waar men van vermoed dat ze een mogelijke waardplant kunnen worden voor de buxusmot. Dit gebeurde zowel in België als in Nederland. Conclusie van beide onderzoeken was dat Pachysandra terminalis en het Euonymus geslacht potentiële waardplanten voor de buxusmot kunnen worden. Momenteel zijn er nog geen meldingen dat de buxusmot in de vrije natuur op deze planten eitjes heeft afgezet maar de kans bestaat dat dit in de toekomst wel zal gebeuren.
Conclusie buxusmot
Veel buxusplanten en hagen staan al jaren in de tuin en hebben een emotionele waarde gekregen, net zoals in de Biogroei-tuin of hebben veel geld gekost. Vervangen is daarom vaak geen acceptabele optie. Ook bij deze plaag zal de natuur zich herstellen en naar een evenwicht zoeken. Doordat de rupsen massaal aanwezig zijn, leren veel natuurlijke vijanden de rupsen kennen en is het de ideale snack na de winter of om de winter te overbruggen.
Verder blijkt uit onderzoek dat de plaagdruk van de buxusmot afneemt. Er zijn immers minder buxusplanten en de eigenaars die er nog hebben, beschermen hun planten met goed getimed acties en bestrijdingstechnieken zoals die hierboven werden uitgelegd. Geduld, waakzaam zijn en bovenstaande bestrijdingstechnieken gecombineerd toepassen, vormen de ideale oplossing.
Veel gestelde vragen buxusmot
Ja, buxussen kunnen terug groeien, zelfs na een zware aantasting. Je moet er wel voor zorgen dat de nieuwe scheuten niet direct terug worden afgevreten want dan is het fataal. De buxushaag kan zich niet keer op keer blijven herstellen.
Neen, de buxusrups is onschadelijk voor de mens. De natuur zoekt steeds naar een evenwicht en we merken dat er minder buxusrups aanwezig is vergeleken met voorgaande jaren.
Vanaf de temperaturen dalen, zal de rups stoppen met eten en zich verschuilen in de buxushaag. Ze spinnen zich in tussen de blaadjes om de winter door te komen. Vanaf de temperaturen boven 10°C stijgen, begint de rups terug te eten van je buxushaag.
Vang zoveel mogelijk motten weg met een feromoonval en bestrijd zoveel mogelijk rupsen met bovenstaande tips.
Hang een feromoonval buxusmot. Als je voordien nog geen rupsen hebt gehad, ga je de eerste aanvliegende motten wegvangen. Hier bovenop weet je onmiddellijk of er al al dan niet buxusmotten in de omgeving aanwezig zijn.
Ik plaats de gekende vallen voor de mot, doch wil jullie attent maken op een nieuw fenomeen in mijn tuin ! Zo observeer ik zeer vaak kikkers boven op mijn hagen! Ik ben zeker dat die heel wat rupsen verorberen !
Na twee jaar problemen met rupsen heeft hij dit jaar, vanaf maart, uienschillen in de planten gehangen.
Twee schillen per plant en wekelijks vernieuwen. De motten worden misleid door de geur en dit jaar geen rups te bespeuren.