Net als de paardenbloem behoort het madeliefje tot de composietenfamilie. Het is een vaste plant die niet bevriest en bijna een jaar rond kan bloeien.
Waar groeien madeliefjes?
Madeliefjes, Bellis perennis, komen algemeen voor in België en Nederland. Het madeliefje groeit op elke bodem in volle zon of halfschaduw, ze stellen geen hoge eisen met betrekking tot vocht, zuurtegraad of bemesting. Bij te sterke bemesting houdt het madeliefje echter niet stand.
Ze leven het liefst in gemaaid, laag gras waar ze voor een kleurrijk gazon zorgen. Ze komen ook voor op paadjes of plekken die veel belopen worden.
De bladeren van het madeliefje groeien in een wortelrozet. Ze maken in de oksels van de bladeren zijstengels die tot een nieuwe zijstengels uitgroeien. Op die manier kunnen ze dichte matten vormen, vooral in gazons.
Madeliefjes en biodiversiteit
Het madeliefje is een belangrijke nectarplant voor bijen, hommels, vlinders, zweefvliegen en bepaalde solitaire bijen. De gehoornde metselbij (Osmia cornuta), de rosse metselbij (Osmia bicornis), de maskerbij (Hylaeus spp) maar nog heel wat andere solitaire bijen bezoeken de madeliefjes met plezier.
Ook eten verschillende kevers en rupsen van deze plant. Het wordt vaak mee gezaaid in bloemenweides omdat het een belangrijke rol speelt in het opbouwen van biodiversiteit. Het is sinds kort gekozen tot nationale bloem van Nederland.
Is een madeliefje eetbaar?
Madeliefjes kunnen zeker en vast gegeten worden. Ze smaken kruidig en nootachtig. Pluk de bloemetjes ’s morgens vroeg.
Zoals vele wilde planten bevat het madeliefje veel mineralen (kalium, magnesium, calcium, ijzer) en vitamines A en C.
Het madeliefje heeft ook een ontstekingsremmende, wondhelende en bloedzuiverende werking. Thee van madeliefjes wordt gebruikt bij verkoudheid en hoesten. Extract van het madeliefje is een goede antioxidant.
Wat kun je van madeliefjes maken?
- De bloemen van madeliefjes en fijngesneden blaadjes kan je toevoegen aan allerlei slaatjes.
- Madelief bloemetjes of fijngesneden blaadjes kan je toevoegen aan eiersalade of kruidenkaas.
- Een groene soep met broccoli of spinazie kan je rijkelijk versieren met bloemen van madeliefjes.
- Pannenkoeken met madeliefjes. Mix de blaadjes en/of de bloemetjes door het pannenkoekenbeslag. Gebruik je enkel de blaadjes, dan heb je een groene pannenkoek. Enkel de bloemetjes kan ook, dan smaakt het zoeter.
- Madeliefjessiroop kan je gebruiken om aan te lengen tot limonade of bij ijs te serveren. Verzamel de open bloemetjes, laat ze trekken in gekookt water, dat je daarna verder opkookt met suiker.
Zelf kappertjes maken met madeliefjes!
De vruchtjes van het madeliefje zijn kleine nootjes en deze kun je opleggen als kappertjes. Heel eenvoudig om te doen maar wel wat werk! Pluk de madeliefjes die net op het punt staan om open te gaan maar toch nog gesloten zijn. Je hebt ongeveer twee handenvol nodig.
Verwarm een 0.5 liter witte wijnazijn, niet laten koken. Voeg een gesnipperd sjalotje en een geperst teentje look toe. Laat de kruiden 10 minuten in de azijn trekken en zeef vervolgens de kruiden af.
Was de madeliefknopjes en doe ze in een bokaal. Overgiet de vers geplukte madeliefknopjes met de warme witte wijnazijn. Voeg wat gekneusde peperbolletjes, zout en mosterdzaadjes toe en laat dan enkele weken op een donkere plek staan.
Ook interessant om te lezen:
