Dood hout in je tuin trekt allerlei insecten aan en bevordert de biodiversiteit enorm. Pissebedden, springstaarten, mieren en kevers voelen zich aangetrokken tot dood hout. Maar ook egels, padden, hagedissen en hazelwormen vinden hier een schuilplaats. Voor tal van insecten zoals wilde bijen, graafwespen en houtbijen biedt het een veilige broedplaats. Ook paddenstoelen, mossen en korstmossen voelen zich er thuis. Kortom, dood hout doet je tuin bruisen van leven!
Naargelang de grootte van je tuin, kan je kiezen voor een houtstapel of een takkenril. Wil je er niet teveel tijd in steken en toch je snoeihout kwijt, maak dan een hout- of takkenwal.
Hoe maak ik een houtstapel in mijn tuin?
Een eenvoudige houtstapel is snel gemaakt, neemt weinig plaats in en is super waardevol voor veel insecten en dieren.
Hierbij een eenvoudig stappenplan:
- Verzamel hout uit je tuin van allerlei formaat: takken, stammetjes en dikkere stronken. Zaag ze vooraf op maat. De hoop wordt idealiter 1 m2 groot en 50 cm hoog. Hoe groter, hoe beter voor de biodiversiteit.
- Kies een rustige en zonnige plek uit om je houtstapel te bouwen.
- Begin met een kuil te graven van 20 cm diep zodat de houtstapel stabiel kan worden opgebouwd.
- Begin met een laag dikke takken op de bodem te leggen.
- Stapel hierop de boomstammen in een willekeurige volgorde zodat er voldoende openingen ontstaan.
- De houtstapel kan je afdekken met een strooisellaag van bladeren en fijne takjes.
- Om solitaire bijen aan te trekken, boor je gaten in de dikke boomstammen. De boorgaten mogen tussen 1.5 en 12 mm bedragen. De gangen tussen 3 tot 8 mm zijn het meest intrek en worden dus best het meest voorzien. Meer weten over solitaire bijen?
- Je kan in de loop der jaren de houtstapel uitbreiden in de hoogte of de lengte.
Ook dode bomen laten staan geeft dit effect. Je lees hierover meer in mijn artikel Dood hout brengt leven in het bos.
Bouw een takkenril in je tuin
Takkenrillen zijn interessant op vele vlakken. Je kan er een natuurlijke afsluiting van maken of je composthoop verbergen maar het heeft ook een belangrijke ecologische functie. Een schutting van takken biedt schuilplaatsen aan padden, kikkers, reptielen en egels maar ook voedsel aan kevers zoals het vliegend hert. Zelfs kleine vogels die op de grond broeden kunnen er in huizen.
Hoe een takkenril maken?
- Kies een geschikte plek voor de takkenril. De oriëntatie beïnvloedt het microklimaat dat je creëert. Het is het meest interessant om de ril in oost-west richting te plaatsen, zodat je een zonzijde en een schaduwzijde krijgt.
- Verzamel snoeihout, zowel dikke takken als dunnere takken zijn goed.
- Maak een geul van 20 à 30 cm diep in de grond over de volledige lengte van de takkenril om de takkenril stabiliteit te bieden.
- Met palen van 8 tot 15 cm diameter maak je een verticale structuur waarin nadien de horizontale takken worden vastgehouden. Kies voor onbehandeld hout zoals wilg of kastanje.
- Maak een dubbele rij van de verticale palen op een afstand van 50 cm van elkaar. In de rij zet je de palen 80 tot 100 cm van elkaar.
- Schuin één uiteinde van de palen af zodat ze gemakkelijk in de grond kunnen worden geklopt. Klop de palen minstens 50 cm diep. De hoogte van de palen bovengronds bepaalt de hoogte van de takkenril.
- Maak je een erg lange takkenril, laat dan op grondniveau openingen om de 15 m ter grootte van 15x 15 cm. Dit kan je doen door er houtblokken of dikke takken doorheen te steken die je terug weg haalt als de takkenril gevuld is. Je kan ook sleuven graven onder de structuur voordat je de takkenril vult.
- Vul de takkenril met takken die langer zijn dan de afstand tussen de palen zodat ze goed blijven vastzitten. Gebruik je zware boomstammen om de takkenril te vullen, is dit minder van belang.
- Gebruik je twijgen van enkele centimeters dik, bindt ze dan eerst samen tot bundels met biologisch afbreekbaar touw.
- Vul de takkenril tot 30 cm voorbij de laatste verticale paaltjes.
- De uitgegraven grond kan je gebruiken om tegen de voet van de takkenril te leggen zodat er nog meer stabiliteit ontstaat. Je kan ook droge bladeren in een hoop tegen de takkenril leggen wat interessant is voor de dieren.
Hoe uw takkenril onderhouden?
- Het hout in de takkenril verteert dus je moet regelmatig hout toevoegen.
- Controleer of de takkenril niet overwoekert raakt met klimop of bramen. Zorg dat je voldoende plaats hebt rondom de takkenril om ze goed te beheren.
- Steunpalen die rotten, laat je gewoon zitten. Je kan hier gewoon nieuwe palen langs kloppen zodat de stabiliteit gewaarborgd blijft
- Controleer of de doorgangen onder de takkenwal nog vrij zijn.
Voordelen en nadelen van een takkenril
Een takkenril biedt veel meer voordelen dan nadelen. Hierbij de voor- en nadelen op een rijtje:
- Een takkenril boost de biodiversiteit doordat er veel inheemse insecten, amfibieën en dieren in kunnen wonen. Het draagt bij tot een veerkrachtiger ecosysteem waardoor je minder last hebt van ziektes en plagen in je tuin.
- Je kan er je snoeiafval kwijt en hoeft niet naar het containerpark.
- Een takkenril vormt bescherming tegen de wind. De Kelten gebruikten het reeds om hun gewassen te beschermen.
- Doordat het hout vergaat, geeft dit meststof en humus aan de bodem.
- Vogels en dieren brengen zaden mee waardoor tussen de dode takken planten gaan groeien. Het gaat vaak over woekerende planten zoals brandnetel en braam die moeilijk te verwijderen zijn. Dit wordt als het grootste nadeel beschouwd.
Takkenwal of houtwal in je tuin
Wil je iets eenvoudigers? Maak dan een takkenwal van opgestapelde takken zonder eerst een structuur op te zetten. Als je dit tussen bomen maakt, geef je de constructie extra steun.
Heeft een takkenwal nadelen?
Net als bij de takkenril biedt de takkenwal meer voordelen dan nadelen.
- Er kunnen na verloop van tijd woekerende onkruiden gaan groeien zoals brandnetel, akkerwinde en guldenroede. Regelmatig snoeien is nodig als je deze in toom wilt houden.
- Een takkenwal is minder afgelijnd dan een takkenril waardoor het slordiger kan overkomen.
ook interessant om te lezen:
