Een wereld zonder vogels kunnen we ons niet voorstellen. We vinden het zalig om met vogelgefluit wakker te worden of aan het water te zitten turen naar de watervogels die passeren. Ze zorgen dat we ons meer ontspannen en gelukkiger voelen. Maar vogels zijn ook een essentieel onderdeel van ons Eco-systeem. Welk nut hebben vogels in onze tuin?
Een fazant op bezoek in de Biogroei-tuin
Vogels hebben in onze tuinen twee belangrijke functies:
- Vogels verspreiden zaden
- Vogels houden het insectenbestand in balans
Vogels eten bessen. De zaden kunnen ze niet verteren en poepen ze weer uit. Doordat vogels soms grote afstanden afleggen, verspreiden ze de zaden en plantensoorten met hun poep. Dit is zeer belangrijk want zo komen planten terug op plaatsen terecht waar ze verdwenen waren of waar ze nooit geweest zijn.
Vogels eten bladluizen, rupsen, muggen, vliegen en wormen. Ze zijn dus echte opruimers en ware bondgenoten in onze tuin.
Op wereldschaal zijn de vogels nog veel belangrijker. In de tropen en in zuidelijke gebieden is bestuiving door vogels net zo belangrijk als bestuiving door insecten. Denken we maar aan de Kolibri.
Bij ons ruimen vogels insecten op maar in tropische gebieden zorgen gieren dat dode dieren snel worden verslonden waardoor er minder kans bestaat op besmettelijke ziektes en bacteriën.
Zonder vogels zou de wereld er dus heel anders uitzien!
Zorg voor een bio-diverse tuin
Vogels hebben insecten nodig om hun jongen te voeden. Insecten hebben op hun beurt stuifmeel nodig van bloeiende planten. Creëer verschillende hoekjes in je tuin en kies voor inheemse planten en struiken. Hoe meer verschillende biotopen je creëert, hoe meer biodiversiteit ontstaat.
Snoei hagen en struiken niet zolang ze bessen en zaden dragen voor de vogels.
Zorg voor goede schuilplaatsen, dat kan in bomen en struiken of in vogelkasten. Snoei hagen ook nooit in het broedseizoen!
(Foto rechts) Het krentenboompje (Amelanchier Lamarckii) geeft vanaf april blauwe bessen, heel geliefd bij vogels.
Zorg voor een veilig vogelhuis
Het is momenteel een goede periode om vogelhuisjes op te hangen. Zo kunnen de vogels in de winter wennen aan de huisjes en erin schuilen. In het voorjaar worden ze dan bemand als nestgelegenheid. En dat is wat we willen! Want vogels met jongen zoeken in de tuin massa’s insecten en rupsen om te voederen.
Koolmezen en pimpelmezen zijn dé natuurlijke bestrijders van eikenprocessierupsen. De koolmees eet de eikenprocessierups zelfs met brandharen. Een koolmezenjong kan tot 400 rupsen per week eten! Limburgse en Antwerpse gemeenten gaan daarom massaal nestkasten ophangen om de eikenprocessierups te lijf te gaan. Ben je ook favoriet van natuurlijke bestrijders, grijp je kans en hang nestkasten op!
Zorg voor extra voedsel in de winter
In de winter is het belangrijk om vogels bij te voederen. Er is immers te weinig voedsel voorhanden in de natuur en de vogels hebben meer energie nodig in deze periode. Van december tot april mag je bijvoederen. Kies voor verschillende voeders en strooi of hang het op verschillende locaties.
Van nature zoeken vogels hun eten op de grond. Je kan het dus onder een grote boom of struik strooien zodat ze bij gevaar ook snel kunnen vluchten. Dat biedt veiligheid aan de vogels.
Kies je voor een voederplank of voederhuis, zorg dat er geen katten bij kunnen. Wil je roodborstjes en andere kleine vogels voederen, kies dan voor een voedertafeltje met dakje. Grote vogels zoals merels durven daar niet op landen.
Als je het voedsel ophangt in struiken, kunnen grote vogels en halsbandparkieten er niet bij. Dit ten voordele van de kleine vogelsoorten.
Uiteraard kan je ook je appels laten liggen onder de boom, dit vinden vogels heerlijk!
De zaden van zonnebloemen zijn een lekkernij voor de vogels
Welk voeder is geschikt voor vogels?
Op die vraag is niet zo snel een antwoord te geven. Grote vogels zoals zwarte kraaien, eksters, kauwen en merels zien de meeste mensen liever niet hun tuin. Ze kunnen de kleine vogels ook terroriseren en hun voedsel afnemen. Het voedsel is verschillend naargelang de vogelsoorten.
Mezensoorten, groene specht, boomklever, boomkruiper, gaai en halsbandparkiet zijn gek op vetbollen, slingers ongezouten pinda’s, vogelzaad en zonnebloemen.
Mussen, distelvink, groenling en houtduiven eten graag etensresten, zonnebloempitten en zaadjes.
Zorg voor water
Een vogelbad is zeker interessant. Je hoeft daarvoor geen speciale aankoop te doen, een oude ondiepe schaal doet al dienst! Water is in de winter zeer belangrijk, vooral bij vorst. Doe een beetje suiker in het water zodat het niet kan bevriezen.
In de zomer doet het vogelbad dienst als echt bad en is het een plezier om er naar te kijken.
Ook interessant om te lezen: