Met plezier wil ik mijn levenslange ervaring met jullie delen. Heb je tijd en zin gevonden om biologisch te gaan tuinieren? Ik geef je hier alle basisinfo. En je zal merken, het is niet moeilijk. Je kan klein beginnen en je bent fantastisch geïnformeerd. En éénmaal je van je eigen smakelijke groenten hebt geproefd, ben je verkocht en wil je niet meer terug naar de winkel!
Waarom biologisch tuinieren?
Biologisch tuinieren, ooit gezien als iets voor mensen met geitenwollen sokken, is niet langer een trend voor hippies! Integendeel, het wordt meer en meer gemeengoed! Iedereen die dezer tijd een tuin creëert, wil hierin biologisch tuinieren.
De tijd die we erin steken, moet renderen in gezond, smaakvol voedsel voor onze gezinnen en het milieu mag er niet mee belast worden. Dat is de drijfveer! Dit verlangen naar eerlijk voedsel en veiligheid - we willen onze families en de wereld om ons heen geen kwaad doen - is de centrale reden waarom mensen biologisch telen.
Hoe meer we leren over chemische onkruidverdelgers en pesticiden, hoe meer we de effecten van synthetische meststoffen en genetisch gemodificeerde gewassen zien, hoe meer we beseffen dat we onszelf tegen hen moeten beschermen.
Als we zelf telen nemen we de controle over en weten we dat het voedsel op ons bord goed is voor ons gezin. Het is de manier om de plekken waar jouw kinderen en huisdieren spelen zo veilig mogelijk te maken. Het is een teken van respect voor zowel je medemens als de omgeving als geheel.
Wat is biologisch tuinieren?
Eigenlijk is biologisch tuinieren, niets anders dan tuinieren zoals onze overgrootouders hebben gedaan met één groot verschil dat zij het intuïtief deden en wij nu bewust zijn van wat er in de grond gebeurt en waarom we dingen best doen en niet doen. Waarmee ik zeker niet wil pretenderen dat we de bodem en alle wisselwerkingen die zich in de bodem afspelen, volledig kennen. Integendeel! We zijn nog maar aan de start, er is nog veel onderzoek nodig om in de goede richting te evolueren.
Duizenden jaren werd de grond vruchtbaar gemaakt met respect voor de bodem en omgeving. De industriële revolutie veranderde dit grondig. De mechanische werktuigen werden vervangen door de machinale om de teeltwijze te vereenvoudigen maar vooral om een grootschalige landbouw te creëren.
Chemische bestrijdingsmiddelen en synthetische meststoffen beloofden een groter rendement en dé oplossing. Ondertussen weet men dat dit verhaal eindig is. De bodems zijn dood door deze synthetische meststoffen. De planten die op de dode bodem groeien zijn zwak en kunnen zich niet verweren tegen ziekten waardoor chemisch moet behandeld worden ... een straatje zonder eind!
Overstappen naar biologische landbouw is een must!
Meestal wordt het argument van het prijskaartje dan aangehaald. In het begin moet je inderdaad geld investeren om je bodem te verrijken met levende organismen, maar op langere termijn haal je er dat volledig uit en krijg je een werkzame natuur in de plaats!
Het levert immers een gezonde, meer krachtige groei op met een smakelijke oogst die zichzelf in stand kan houden in vergelijking met de gangbare, commerciële teelten. En de gemoedsrust die je krijgt als je kankerverwekkende stoffen, hormoonontregelaars, bijproducten van aardolie en mysterieuze en vaak gevaarlijke inerte ingrediënten uit jouw tuin en omgeving verwijdert? Onbetaalbaar!
Ons verhaal
Mathias & Es (mezelf)
Toen ik 14 jaar was, vond ik tuinieren plezant. Het wieden bracht me rust en het feit dat je groenten kon oogsten uit je eigen tuin vond ik fascinerend. We woonden in Limburg wat bekend staat voor zijn onvruchtbare, zelfs vaak vervuilde zandgrond omwille van de staalfabrieken uit die tijd en ontbrekende milieumaatregelen. De industriële revolutie vierde daar hoogtij en alles moest daarvoor wijken, zeker de gezondheid van de mensen!
Onze tuingrond werd elk jaar verrijkt met zelfgemaakte compost en mijn vader liet daar bovenop een kar stalmest aanvoeren om de bodem te voorzien van voldoende humus. Want humus opbouwen was en is essentieel in zandgrond om water en voedingsstoffen vast te houden. In het late najaar ging mijn vader naar het bos om er rottende bladeren te halen (wat in deze tijd niet meer mag omdat we nu beseffen dat we dat ecosysteem aantasten) en werd de tuingrond hiermee afgedekt tijdens de wintermaanden. Weerom om meer humus in de grond te krijgen maar vooral ook om meer bodemleven te stimuleren. Zijn tuin zat trouwens vol regenwormen die hij met trots aan mij toonde!
Gebeten door de tuinmicrobe, begon ik zelf 30 jaren geleden in onze Biogroei-tuin met biologisch tuinieren. Ik wou een grote tuin, het is 50 are geworden waar plaats is voor alles: een vijvertje, een siertuin, groentetuin, boomgaard, een groentekas en een druivenkas, bessenstruiken en zelfs een bosje waar de kinderen die nu uit huis zijn naar harte lust forten hebben kunnen bouwen!
We creëerden een tuinpark waar in het gras nog paardenbloemen en madeliefjes mochten groeien, een deel van de tuin terug aan de natuur werd gegeven, de groentetuin en kassen bijna een jaar rond in ons levensonderhoud konden voorzien en de vogels en dieren zich thuis voelden. Het gevolg is dat na al die jaren nog steeds padden, konijnen, egels, mollen, zelfs hazelwormen onze tuin bevolken evenals een rondcirkelend buizerdpaartje, gaaien, spechten, mezen, merels en mussen.. en natuurlijk de kleinere insecten niet te vergeten: hommels, bijen en veel voor ons onbekende bestuivers evenals zweefvliegen, gaasvliegen, oorwormen, loopkevers, bladluizen, massa’s lieveheersbeestjes,... een wonderlijk stukje natuur!
Meer dan 20 jaren geleden begon ik met nuttige insecten te verkopen aan particulieren! Ik besefte toen al dat dit de oplossing was: de natuur een handje helpen waar nodig en nuttige insecten uitzetten om de balans in de tuin terug te herstellen!
In Huldenberg hadden we geen zandgrond maar zand-leem qua structuur. Ideaal omdat hij niet te licht is maar ook niet te zwaar om te bewerken. Met de juiste lessen van mijn vader, bemestte ik de grond ook vele jaren met stalmest tot die niet meer te verkrijgen was in onze buurt. Dan ben ik overgeschakeld naar organische korrelbemesting maar na vele jaren kreeg ik steeds minder oogst en besefte ik dat ik te weinig humus en bodemleven in mijn tuin had. De laatste drie jaren heb ik dan paardemest aangekocht en dit ingewerkt maar daar kreeg ik na alarmerende verhalen mijn bedenkingen bij.
Vanaf 2018 heb ik resoluut gekozen voor wormenmest! Als bodemverbeteraar blijkt hij alles te hebben, wat de bodem nodig heeft! Niet alleen voorziet hij in de noodzakelijke humusopbouw maar is wormenmest rijk aan alle noodzakelijke micro-organismen en gunstige bodemschimmels wat zorgt voor een rijk bodemleven!
